B12 vitamini eksikliği: nedenleri, belirtileri, tedavisi.
B12 vitamini nedir?
Vitaminler, vücudumuzda düzenleyici görevleri olan, normal metabolizmanın devamı, sağlıklı bir büyüme ve gelişim için belirli miktarlarda mutlaka alınması gereken organik maddelerdir.
B12 vitamini, B grubu vitaminlerinden suda çözünebilen, hayvansal dokularda bulunan, sinir hücrelerinin gelişimi, alyuvar ve DNA yapımı için son derece önemli olan, kobalamin olarak bilinen vitamindir. Vücuda alınan B12 vitamini fazlası idrarla dışarıya atılır.
B12 vitamini ne işe yarar?
- Kırmızı kan hücresi olan alyuvar yapımında yardımcıdır.
- Hücre bölünmesi ve DNA sentezinde görev alır.
- Bağışıklık sistemi ve protein metabolizmasında görev alır.
- Sinir hücrelerinin gelişiminde etkilidir.
- Kalp ve damar hastalıklarına karşı koruma görevi vardır.
B12 vitamini kaynakları nelerdir?
B12 vitamini vücut tarafından sentezlenemez. Bu nedenle, mutlaka dışarıdan gıda takviyesi olarak veya hayvansal gıdalardan alınması gerekir. B12 vitamininin temel kaynağı hayvansal gıdalardır. Bunlar:
- Et
- Ciğer
- Kümes hayvanları
- Balık, karides, midye
- Yumurta
- Süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünleridir.
B12 vitamini eksikliği neden oluşur?
- Sindirim sisteminde bulunan yararlı bakterilerin azalması, sindirim sisteminde emilim problemleri.
- Çölyak, Chron hastalığı gibi sindirim sistemi hastalıkları.
- Mide, diyabet ilaçları gibi uzun süreli kullanılan bazı ilaçlar, B12 vitamini emilimini etkiler.
- Aşırı alkol tüketimi
- Yaşlandıkça, vücut tarafından B12 vitamini emilimi yavaşlar ve azalır.
- Dengesiz ve yetersiz beslenme.
- Vejetaryan veya vegan beslenme. B12vitamini bitkisel besinlerde bulunmaz.
- Besinlerin saklanması ve pişirilmesindeki aksaklıklarda vitamin kaybının gerçekleşmesi.
B12 vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?
- Kansızlık (anemi)
- Baş dönmesi
- Kronik yorgunluk ve halsizlik, fibromiyalji.
- İştahsızlık ve kilo kaybı, sindirim sistemi bozuklukları
- Eller ve ayaklarda uyuşma veya karıncalanma
- Depresyon
- Sinirlilik hali
- Kalp çarpıntısı
- Kramplar
- Kasların zayıflaması ve kas ağrıları
- Hafızanın zayıflaması, unutkanlık
- Dikkat eksikliği veya odaklanma sorunu
- Solgun, sararmış bir cilt
- Kırmızı, pürüssüz ve ağrılı dil, tat alma bozukluğu
- Görme bozuklukları: Optik sinir hasarı, bulanık veya çift görme, görme kaybı.
B12 vitamini eksikliği nasıl tedavi edilir?
Uzun süren B12 vitamini eksikliği tedavi edilmezse uzun vadede ciddi ve kalıcı hastalıklar ortaya çıkabilir. Bunların başında kalp krizi, felç gibi kardiyovasküler hastalıklar, kalıcı beyin ve sinir hasarları gelmektedir. Bu nedenle B12 vitamini eksikliği kesinlikle ciddiye alınması gereken bir durumdur.
B12 vitamini eksikliği belirtilerinin sizde de görüldüğünü düşünüyor ve B12 vitamini eksikliğinden şüpheleniyorsanız vakit kaybetmeden doktorunuza başvurmanızı öneririz. Doktorunuza yaşadığınız belirtilerden bahsettikten sonra B12 vitamini seviyenizi kontrol ettirmek için kan testi isteyin. Eğer B12 vitamini eksikliğiniz varsa, ne şekilde tedavi olacağınıza doktorunuz karar verecektir.
- Dengeli ve yeterli beslenme: Eğer B12 vitamini eksikliği hafifse, B12 vitamini içeren hayvansal besinleri ve kefir, yoğurt, bitter çikolata ve turşu gibi probiyotik kaynakları daha çok tüketmeniz için beslenme alışkanlığınızı değiştirebilirsiniz. Probiyotikler, B12 vitamininin daha etkili bir şekilde emilmesine yardımcı olan yararlı mikroorganizmalardır.
- B12 vitamini takviyesi: Doktorunuz uygun gördüğü takdirde, uygun bir tedavi süresince ağız yoluyla alacağınız B12 vitamini haplarından reçete edebilir.
- B12 vitamini iğnesi: Eğer B12 vitamini eksikliğiniz ciddi ise ve sindirim sisteminizde emilim probleminiz varsa, ağız yoluyla alınan B12 vitamini haplarının etkisini göremeyebilirsiniz. Bunun yerine, doktorunuz tedavi için belirli aralıklarla uygulanacak B12 vitamini iğnesi tercih edebilir.
