Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir? Zararları Nelerdir?

Yeşil çayın faydaları nelerdir?

Dünyada en çok tüketilen içecek, kuşkusuz hepinizin de tahmin edeceği gibi sudur. Sudan sonra dünyada en çok tüketilen içecek ise çaydır. Dünya genelinde toplam tüketilen çayın %78’i siyah çay iken yeşil çay sadece %20’sini oluşturur. Sağlığa olan faydalarından dolayı yeşil çay, ana vatanı olan Çin ve Hindistan’da geleneksel tıp uygulamalarında yüzyıllardan beri kullanılmaktadır.

Bitkisel çaylar haricindeki tüm çay çeşitleri, Camellia sinensis bitkisinin kurutulmuş yapraklarının demlenmesiyle hazırlanır. Yaprakların fermantasyon (oksidasyon) seviyeleri, çayın tipini belirler. Siyah çay, çay yapraklarının fermante edilmesi ile oluşurken yeşil çay, fermante edilmemiş yapraklardan üretilir. Bu nedenle de yeşil çay, beyaz çaydan sonra en az işlenmiş, en çok antioksidan ve yararlı polifenoller içeren çaydır. Piyasada yeşil çayın birçok çeşidini bulmanız mümkündür.

 

 

Yeşil çay, geleneksel Çin ve Hindistan tıbbında kanamaların kontrolünde ve yaraların iyileştirilmesinde, kalp ve beyin sağlığının geliştirilmesinde ve vücut sıcaklığının düzenlenmesinde kullanılmıştır. Yapılan son araştırmalar, yeşil çayın kilo vermeden karaciğer rahatsızlığına, tip 2 diyabetten Alzheimer hastalığına kadar birçok rahatsızlığın üzerinde pozitif etkilerinin olabileceğini göstermiştir. Yeşil çayın, kanser dahil birçok hastalığın önlenmesinde yardımcı olabileceği düşünülmektedir; fakat sağlığa yararlı olduğu iddia edilen etkilerinin çoğunun kanıtlanması için daha fazla araştırmaların yapılması gerektiği unutulmamalıdır.

 

Yeşil çayın faydaları:

• Kanserden korur

Amerika’da bulunan Ulusal Kanser Enstitüsü’ne göre, çayda bulunan polifenollerin, laboratuvar ve hayvan çalışmalarında tümör gelişimini azalttığı, ayrıca UVB radyasyonunun sebep olduğu hasarlara karşı koruma sağlayabileceği gösterilmiştir.

Yeşil çay tüketiminin yüksek olduğu ülkelerde, düşük kanser oranları görülmektedir. Fakat belirli popülasyonları kanserden koruyanın yeşil çay mı yoksa başka yaşam tarzı faktörleri mi olduğu kesin olarak bilinmemektedir.

 

Bazı çalışmalar, yeşil çayın ayrıca aşağıdaki kanser türleri üzerinde pozitif etkilerinin olduğunu göstermiştir:

• Meme
• Mesane
• Yumurtalık
• Kolorektal (kolon)
• Özofagus (yemek borusu)
• Akciğer
• Prostat
• Deri
• Mide

Araştırmacılar, çayın içerisinde yüksek miktarda bulunan polifenollerin kanser hücrelerini yok ettiğine ve kanser hücrelerinin büyümelerine engel olduğuna inanmaktadır. Ancak, çayın kanserli hücrelerle girdiği etkileşimde hangi mekanizmaları kullandığı tam olarak bilinmemektedir.

Bununla birlikte, yapılan başka çalışmaların sonuçlarına göre çayın kanser riskini azalttığına dair herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ayrıca kanserden korunmak için kullanılması gereken çay miktarları da bir çalışmadan diğerine büyük ölçüde değişiklik göstermiştir. Bir çalışmada bu korunma miktarı 2 bardak iken, diğer çalışmalarda 10 bardağa kadar çıkmıştır .

• Kalp sağlığını korur

Yeşil çay, özellikle de kardiyovasküler sistem üzerinde çok sayıda koruyucu etkileri olan kateşin denilen polifenolik bileşikler içerir.

2006 yılında, Journal of the American Medical Association dergisinde yayınlanan bir çalışmada, yeşil çay tüketiminin kalp damar hastalıkları  gibi sebeplerden kaynaklanan ölüm oranlarını düşürdüğü sonucuna varılmıştır. 1994’te başlayan bu çalışma, 40-79 yaş arasındaki 40,000’den fazla Japon katılımcı ile 11 yıl sürmüştür. Günde en az 5 bardak yeşil çay içen katılımcıların, 1 bardaktan daha az yeşil çay tüketenlere göre önemli derecede daha az ölüm riskine (özellikle de kalp damar rahatsızlıklarından kaynaklanan) sahip oldukları gözlenmiştir.

• Kötü kolesterolü düşürür

2011 yılında yapılan bir çalışmaya göre, içecek ve kapsül formundaki yeşil çay tüketiminin, kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterolü önemli derecede düşürdüğü rapor edilmiştir.

• Felç riskini azaltır

Stroke: Journal of the American Heart Association dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre düzenli olarak yeşil çay veya kahve tüketiminin felç riskini azalttığı belirtilmiştir. Dr. Yoshihiro Kokubo, diyetinize günlük olarak yeşil çay eklemekle felç riskinizi azaltmaya yardımcı olacak küçük fakat pozitif bir yaşam tarzı değişikliği yapmanızı önermiştir.

• Tip 2 diyabet üzerindeki etkileri

Diyabet ve yeşil çay arasındaki ilişkiyi konu alan çalışmalardan elde edilen sonuçların tutarsızlık gösterdiği görülmektedir. Bu çalışmalardan bazıları, hiç yeşil çay içmeyenlere göre bu çayı tüketenlerde tip 2 diyabet riskinin daha düşük olduğunu gösterirken diğer çalışmalardan elde edilen veriler ise yeşil çay tüketmekle diyabet arasında herhangi bir bağlantının bulunmadığını belirtmiştir.

• Kilo vermede yeşil çayın etkisi

Yeşil çayın kilo üzerindeki etkilerinin araştırıldığı, fazla kilolu veya obez kişilerle yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen veriler, yeşil çayın kilo vermede önemsiz derecede yani çok az etkili olduğunu göstermiştir.

 

 

 

 

• Cilt problemlerini azaltır

Yapılan bir çalışmaya göre, sedef hastalığı, kepek gibi cilt hastalıklarının tedavisinde yeşil çay yeni bir umut kaynağı olabilir. Enflamasyon ve cilt hücrelerinin aşırı üretimi sonucu kuru, kızarmış, döküntülü cilt ile karakterize edilen enflamasyonlu cilt hastalıkları ile ilgili yapılan bir hayvan çalışmasında yeşil çay ile tedavi edilen hayvanlarda, hücrenin yaşam süresini düzenleyen genin cilt hücresi üretimini yavaşlattığı görülmüştür.

• Hafızayı geliştirir

Psychopharmacology dergisinde yayınlanan bir çalışmada, yeşil çayın beynimizin bilişsel fonksiyonlarını, özellikle de çalışma belleğini artırdığı bildirilmiştir. Araştırmacılar, buldukları sonuçlar ile yeşil çayın demans (bunama) gibi nöropsikyatrik hastalıklarla ilgili bilişsel bozuklukların tedavisinde gelecek vadettiğini açıklamıştır.

• Alzheimer riskini azaltır

Amerika’da bulunan Alzheimer Derneği, yapılan çalışmalarla yeşil çayın Alzheimer riskini azaltmada yardımcı olabileceği yönünde açıklama yapmıştır; fakat yapılan bir çalışmada araştırmacılar, insan vücudunda bulunabilecek aktif yeşil çay kimyasalının çok daha yüksek dozlarını kullanmışlardır. Bu nedenle de daha düşük dozlarda, yeşil çayın koruyucu özelliğinin olup olmaması konusunda daha fazla araştırma yapılması gerektiği vurgulanmıştır.

• Diğer faydalar

Başka çalışmalarla yeşil çayın, diş çürükleri, stres ve kronik yorgunluğun önlenmesinde, cilt sağlığında ve enflamasyonu azaltarak romatizmanın iyileştirilmesinde yardımcı olabileceği bildirilmiştir.

Peki yeşil çay sağlığa bu kadar faydalı iken bu bitkinin sağlığa hiç mi zararı yok diye sorabilirsiniz kendinize. Hiçbir bitkinin mucizevi olmadığını unutmayın. Her şeyde olduğu gibi şifalı bitkilerin de bilinçli ve uygun dozlarda tüketilmesi çok önemlidir. Aşırı dozlarda tüketildiğinde zararlı etkilerinin olabileceğini unutmayın.

Gelin bir de şimdi yeşil çayın potansiyel zararlarına bir göz atalım.

 

Yeşil çayın zararları nelerdir?

Yeşil çayın bilinen bir yan etkisi olup olmadığı konusunda net bir bilgi yoktur. Yine de, aşağıda belirtilen potansiyel risk veya komplikasyonlara dikkat edilmelidir:

• Kafein hassasiyeti yüksek olanlar, uykusuzluk, anksiyete, gerginlik, mide bulantısı veya mide sorunları yaşayabilir.
• Kan sulandırıcı ilaç (antikoagülan-Coumadin/Warfarin) kullananlar, yeşil çayı dikkatli içmelidir. Çünkü yeşil çayda kanın pıhtılaşmasını sağlayan K vitamini bulunur. Ayrıca, aspirinle birlikte yeşil çayın tüketilmemesi önerilmektedir. Çünkü ikisinin birlikte kullanımı, trombositlerin pıhtılaşma etkisini azaltmaktadır.
• Diğer uyarıcı ilaçlarla birlikte yeşil çayın kullanımı, kan basıncını ve kalp atış hızını artırabilmektedir.

• Yeşil çay takviyeleri, diğer bitkilerle, takviyelerle veya tedavilerle etkileşime girebilen ve yan etkilere sebep olabilen aktif maddeleri yüksek oranlarda içerir. Bu takviyeler, Amerika’daki Gıda ve İlaç Kurumu olan  FDA tarafından herhangi bir düzenlemeye tabi tutulmaz, ayrıca sağlığa zararlı olabilecek başka maddeler de içerebilir.

Doktorunuza danışmadan herhangi bir bitki veya gıda takviyesi kullanmayın.

 

• Özellikle kalp rahatsızlığı veya yüksek tansiyonu, böbrek veya karaciğer problemleri, mide ülseri veya anksiyete bozukluğu olan hamile ve emziren kadınların da yeşil çay takviyeleri kullanmaları sakıncalıdır.